Fars kaba güldürü özellikleri taşıyan bir komedi türüdür. Daha çok Ortaçağ’da Fransızlar tara­fından işlenmiştir. Fars türünde yaşam koşulları orta düzeyde ya da kısıtlı olan yargıç, hekim, satıcı gibi kişiler ile; karı-kocanın gündelik yaşam içinde birbirlerine davranışla­rının, birbirlerine oynadıkları iyi ve kötü oyunları kaba gül­dürü biçiminde sergilenmesini amaçlar. Farsta ön planda olan kişiler değil durumlar, kişiler ise sadece tiplerdir. Karakterlerin ayakkabıları büyük, giysileri çok eski ya da abartılı, şapkaları ilginç, yürüyüşü karikatürize edilmiştir. Herkesin bildiği, kendine özgü tavırları ya da psikolojik temelleri olmayan tiplerdir. Çünkü fars tipleri durumların gülünç olmasına yarayan birer araçtır. Seyirciyi çok güldüren kısımlar sık sık tekrar edilir. Bu türde taklitler ön plandadır. Çünkü seyircinin merakı durumdan çıkacak sonuçtur. Komedyanın tersine, gülünç olanı fiziksel eylem ve durumlardan çıkaran, kalıplaşmış durumların fantezi dolu çeşitlemelerini içeren, Fars, tuluat tiyatrosunun başlıca oyun türüdür. İlk rastladığımız fars örnekleri ise İtalya’da, commedia erudita’da karşımıza çıkmıştır. 18. yüzyılın en büyük İtalyan oyun yazarlarından Carlo Goldoni tiyatro tarihinin en usta fars yazarlarından biridir. Türkiye’de ise bu isim Turgut Özakman’dır. Aynı zamanda; ülkemizde Nejat Uygur yıllarca fars örnekleri vermiştir. [caption id="attachment_84014" align="aligncenter" width="615"] Carlo Goldoni, İki Efendinin Uşağı[/caption] Bu oyun türünün tipleri sürekli olarak abartılı durumlardan olmayacak durumlara atlarlar. Ancak oyunun gelişimi içerisinde bu atlayışlar seyircilere mantıksız gelmez. Çünkü seyirci bu güldürüyü abartısı ve işleyişi içinde mantıklı kabul etmektedir. Aynı zamanda bu türde fiziksel aksiyon çok önemlidir. Türün bir diğer özelliği de gülünecek olayları ve tipleri abartarak kalın çizgiler içinde vermesidir. Fars insanları düşündürmekten çok tepkilerini kullanarak onları eğlendirme amacındadır. Merak ögesi az, eğlendirici ögesi ise çoktur. Bir insanın en tipik özelliğini baz alarak onu büyütür ve seyirciye sunar. [caption id="attachment_83307" align="aligncenter" width="642"] Bir Şehnaz Oyun, Şehir Tiyatroları[/caption] 15. yüzyıldan sonra bütün Avrupa'da yayılmış olan Fars, İspanya'da entremes biçiminde var olmuş, Alman romantik tiyatrosunda taşlama ve parodi amaçlı kullanılmış; 19. yüzyıl Fransız tiyatrosunda ise vodvil, fars–komedya biçiminde yaygınlık kazanmıştır. 20. yüzyılda güldürü tiyatrosuyla eş anlamlı kullanılmaya başlanmış, saçma tiyatrosunda saçma Fars, tragifars ya da grotesk fars özelliğini kazanmıştır. Kaynakça: Özdemir Nutku, Dram Sanatı, Kabalcı Yayıncılık, 2013