Monitörlerde Bulunan Özellikler ve Monitör Tavsiyeleri

Merhaba sevgili WannaGate takipçileri. Bugün yazımızda monitörlerde en önemli konulardan biri olan hertz yani ekranın yenileme hızı nedir, ne olmalı bunlara değineceğiz. Özellikle son 4-5 yıldır monitör alırken yenileme hızına çok dikkat ediyoruz ancak aslında bu kavram ilk monitörlerden beridir var. Artık yeni nesil monitörlerin çoğu en az 1080p çözünürlüğünde ve piyasada gaming monitör olarak satılan monitörlerin çoğu 1080p ve 1ms tepki sürelerine sahip. Ancak bazıları 60Hz yenileme hızına sahipken bazıları 144Hz hatta bazıları 240Hz yenileme hızına sahip. Peki nedir bu yenileme hızı? Gerçekten bu kadar önemli mi? Fiyatını hak ediyor mu? Tepki süresi nedir? Nasıl bir monitör almalıyım? Bu soruların cevaplarını arayacağız.

Yenileme hızı dediğimiz kavram ekranın saniyede kaç kere yenilendiğini belirten bir değerdir. 60Hz bir monitör saniyede 60 kez yenilenirken, 240Hz bir monitör saniyede 240 kez yenilenir. Yenileme hızının yüksek olması karşımıza akıcılığı yüksek ve gözü yormayan bir görüntü getirir. Response time(Tepki süresi) dediğimiz kavram ise bir sisteme veya fonksiyonel birimin belirli bir girişe tepki vermek için aldığı süredir. Yani bir ekrandaki pikselin değişmesi için gereken süredir. Uzun yanıt süreleri olan ekran monitörleri, hareketli nesnelerin etrafında görüntü hareket bulanıklığı yaratır. Eğer sık oyun oynayan birisi iseniz ve elinizde orta veya güçlü bir sistem varsa en az 144Hz monitör kullanmanızı tavsiye ederiz. Çünkü oyundan alacağınız keyif, akıcılık hissi ve özellikle FPS tipinde rekabetçi oyunlardaki performansı sizi tatmin edecektir. 60Hz bir monitörde yenileme hızı 144Hz bir monitöre göre düşük olduğu için oyun sırasında ekran az yenilenecek ve oyun görüntüsü size takılarak gelecektir. Özellikle 144Hz monitör kullanan oyuncular bir süre sonra 60Hz monitörü denediğinde aradaki farkın ne kadar büyük olduğunu anlıyor. Bir video ile örnek verelim; Oyunlarda FPS ve yenileme hızının bir bağlantısı var mı?

144Hz monitör aldığınızda oyunda aldığınız FPS değeri artmaz. Aldığınız FPS değerini ekranda hızlı yenileyerek göze daha akıcı bir görüntü sunar. Eğer bir oyunda 150 FPS alıyorsanız ve 60Hz bir monitör kullanıyorsanız ekranda yırtılmalar olması olasıdır. Bu yüzden oyunlarda Vsync teknolojisi vardır. Bunla birlikte sahip olduğunuz monitörün yenileme hızına göre FPS'inizi sabitler, yırtılmaların ve kırılmaların önüne geçer. Çünkü 60Hz bir monitörde yüksek FPS almanızın bir önemi yoktur. Oyunda saniyede 150 kare alsanız bile gözünüz yine saniyede 60 kez yenilenmiş görüntü görecektir.

Çok güçlü bir bilgisayara sahip değilim ancak 144Hz monitör alsam olur mu?

Eğer oyunları genelde 60 FPS değerlerinde oynuyorsanız 144Hz monitör çok önemli değil. Ancak yine de oyun dışında tarayıcıda gezerken bile yenileme hızının farkına varabilirsiniz. O yüzden 144Hz monitör almanın zararı olmaz. İlerde belki yeni sistem kurarsınız.

Televizyonlarda 600Hz yenileme hızı değerleri görüyoruz. Televizyon alıp hem monitör hem de TV olarak kullansam mantıklı olmaz mı?

Olmaz. Televizyonlardaki Hertz değerleri şişirmedir. Gerçek hertz değerleri yine 60 ya da 100 civarındadır. 600Hz yenileme hızına sahip dedikleri televizyonlardaki işlem, 60Hz yenileme hızına sahip paneldeki görüntüyü 10 kez üst üste işleyerek saniyedeki yenileme hızını artırmaktır. Ancak bu olay input lag yani bir gecikme süresi oluşturuyor. Eğer oyun oynamak için bu ekranları kullanırsanız input lag değerinden oyunu oynamanız çok zorlaşır.

Gaming Monitörlerin yenileme hızından başka neler önemli?

Eğer bir monitör alacaksanız yenileme hızı dışında çözünürlük ve tepki süresi çok önemlidir. Genelde en çok alınan gaming monitörler 1080p çözünürlüğünde, 144Hz yenileme hızında ve 1ms tepki süresinde oluyorlar.

Monitörlerde Panel kavramı nedir?

Günümüz monitörlerinde TN panel, IPS panel gibi birçok panel çeşiti mevcut. Eğer çoğunlukla oyun oynayacaksanız TN panel bir monitör almanızı tavsiye ederiz. Tepki süreleri daha azdır. IPS panel monitörler ise görüntüyü daha canlı sunar, fotoğrafçılık, video editleme ya da film izleyecekseniz daha ideallerdir ancak tepki süreleri uzundur. IPS monitörlere hangi açılardan bakarsanız bakın görüntü aynı olur ancak TN panellerde değildir. Kısacası oyun için TN paneli tercih edebilirsiniz.

Monitörüm kaç Hz'de çalışıyor nereden görebilirim?

Masa üstünde sağ tıklayıp görüntü ayarlarına gelin. Arından alt kısımda gelişmiş görüntü ayarlarına tıklayın. Önünüze gelen sayfadan görüntü bağdaştırıcı özelliklerine tıklayın. Açılan pencerede monitör sekmesine gelin ve ekran yenileme sıklığına bakın.

Dinamik kontrast ne demek?

Monitör özelliklerinde gördüğümüz dinamik kontrast oranı görüntünün canlılığını yani renk yoğunluğunu ifade eder. 80.000.000:1 ya da 50.000.000:1 değerleri arasından yüksek olanı seçmeniz daha iyi olacaktır. Ancak dinamik kontrast önem sırasında yenileme hızı ve tepki süresinden sonra geliyor.

144Hz monitörlerde hangi kabloyu kullanmalıyım?

Eski nesil hdmi kablolar 144Hz görüntüyü desteklemez. Maksimum 60Hz görüntüyü destekler. Yeni nesil çıkan hdmi 2.0 kablolar ise 144Hz görüntüyü destekler. Bunların dışında dvi ve display port kabloları 144Hz görüntüyü destekler. Dvi sadece görüntüyü aktarırken, display port hem görüntü hem ses aktarımı yapar.