Oyun yazarlığının ve modern öykünün en büyük temsilcilerinden biri olan Çehov’un bir klasiği olan Martı, onun dört büyük tiyatro kabul edilen eserlerinden ilk yazılmış olanıdır ve modern gerçekçi tiyatronun köşe taşlarından biri olarak kabul edilir. Çehov, Martı’yı, oyun kişilerinin gündelik yaşamları içerisindeki diyaloglarıyla biçimlendirir. 1895’te yazılan oyun, dört ana karakter etrafında şekillendirilmiş romantik öykü sayılır.
Oyunda Shakespeare’in, Hamlet oyunundan birtakım bağlar vardır. Arkadina ile Konstantin’in birinci perdede “oyun içinde oyun"dan önce Hamlet'ten repliklerle diyalogları vardır. Hatta "oyun içinde oyun" da Hamlet'te kullanılmış bir yöntemdir. Aynı zamanda oyunda "Shakespeareyen" temalara göndermeler de vardır.
Oyunun içeriğine gelecek olursak; oyuna bakılarak olaylar dizisi şu biçimde özetlenebilir: Treplev, yaşayacak başka bir yeri olmadığından dayısının çiftliğinde yaşamakta, dönemin edebiyat anlayışına göre “yenilikçi” olarak tanımlanabilecek yazarlık denemeleri yapmaktadır. Yazdığı “yenilikçi” oyunu sahnelemesi, dönemin kabul gören tiyatro anlayışının temsilcisi olan annesi Arkadina ve onun popüler yazar sevgilisi Trigorin’in çiftliği ziyaret ettikleri bir yaz tatiline rastlar. Oyunun tek oyuncusu, yakın çiftliklerden birinde yaşayan, aktris olmak isteyen ve Treplev’in aşkla bağlı olduğu Nina’dır. Oyunun sahnelenişi sırasında annesinin tiyatro anlayışı ile ilgili küçümseyici tavırlarına öfkelenen Treplev, oyunu yarıda keser. Aynı akşam Nina ile Trigorin arasında başlayan aşk Arkadina’yı da Treplev’i de rahatsız edecek, Treplev’in Trigorin’i düelloya davet etmesini engelleyen Arkadina, oğlunun başarıya ulaşmayan intihar girişiminden sonra Trigorin ile birlikte şehre dönecektir. Ancak Nina, aktris olmak için evden kaçacak ve şehirde Trigorin ile buluşmak üzere sözleşecektir. Dördüncü perde oyunun ilk üç perdesinden iki yıl sonra başlar. Sorin çiftliğinin kahyası Şamrayev’in, Treplev’e umutsuzca aşık olan kızı Maşa, öğretmen Medvedenko ile evlenmiş ve bir bebeği olmuştur. Treplev’in yazdıkları edebiyat dergilerinde yer bulmakla beraber edebiyat çevrelerinde büyük yankılar uyandırmamıştır. Nina, şehre gittiğinde Trigorin ile bir ilişki yaşamış, ondan bir bebek sahibi olmuş, bebeğini kaybetmiş ve Trigorin tarafından terk edilmiştir. Arkadina, kendisine geri dönen Trigorin ile birlikte ağabeyi Sorin’in rahatsızlığı nedeniyle çiftliğe döner. Aynı günlerde yörede olduğu bilinen Nina, gizlice Treplev’le görüşür. Görüşmelerinden, Nina’nın ancak ikinci sınıf bir oyuncu olabildiği, Trigorin’i hala sevdiği ve ruhsal dengesini kaybettiği anlaşılır. Nina’nın ardından yazdıklarını yırtıp atan Treplev’in kendini vurduğu, aile dostu doktor Dorn’un ağzından duyulur.
Aynı zamanda 21. Tiyatro Festivali’nin açılısı da Martı oyunu ile olacaktır. Festival ile ilgili ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. İyi okumalar.
Oyunda Shakespeare’in, Hamlet oyunundan birtakım bağlar vardır. Arkadina ile Konstantin’in birinci perdede “oyun içinde oyun"dan önce Hamlet'ten repliklerle diyalogları vardır. Hatta "oyun içinde oyun" da Hamlet'te kullanılmış bir yöntemdir. Aynı zamanda oyunda "Shakespeareyen" temalara göndermeler de vardır.
Oyunun içeriğine gelecek olursak; oyuna bakılarak olaylar dizisi şu biçimde özetlenebilir: Treplev, yaşayacak başka bir yeri olmadığından dayısının çiftliğinde yaşamakta, dönemin edebiyat anlayışına göre “yenilikçi” olarak tanımlanabilecek yazarlık denemeleri yapmaktadır. Yazdığı “yenilikçi” oyunu sahnelemesi, dönemin kabul gören tiyatro anlayışının temsilcisi olan annesi Arkadina ve onun popüler yazar sevgilisi Trigorin’in çiftliği ziyaret ettikleri bir yaz tatiline rastlar. Oyunun tek oyuncusu, yakın çiftliklerden birinde yaşayan, aktris olmak isteyen ve Treplev’in aşkla bağlı olduğu Nina’dır. Oyunun sahnelenişi sırasında annesinin tiyatro anlayışı ile ilgili küçümseyici tavırlarına öfkelenen Treplev, oyunu yarıda keser. Aynı akşam Nina ile Trigorin arasında başlayan aşk Arkadina’yı da Treplev’i de rahatsız edecek, Treplev’in Trigorin’i düelloya davet etmesini engelleyen Arkadina, oğlunun başarıya ulaşmayan intihar girişiminden sonra Trigorin ile birlikte şehre dönecektir. Ancak Nina, aktris olmak için evden kaçacak ve şehirde Trigorin ile buluşmak üzere sözleşecektir. Dördüncü perde oyunun ilk üç perdesinden iki yıl sonra başlar. Sorin çiftliğinin kahyası Şamrayev’in, Treplev’e umutsuzca aşık olan kızı Maşa, öğretmen Medvedenko ile evlenmiş ve bir bebeği olmuştur. Treplev’in yazdıkları edebiyat dergilerinde yer bulmakla beraber edebiyat çevrelerinde büyük yankılar uyandırmamıştır. Nina, şehre gittiğinde Trigorin ile bir ilişki yaşamış, ondan bir bebek sahibi olmuş, bebeğini kaybetmiş ve Trigorin tarafından terk edilmiştir. Arkadina, kendisine geri dönen Trigorin ile birlikte ağabeyi Sorin’in rahatsızlığı nedeniyle çiftliğe döner. Aynı günlerde yörede olduğu bilinen Nina, gizlice Treplev’le görüşür. Görüşmelerinden, Nina’nın ancak ikinci sınıf bir oyuncu olabildiği, Trigorin’i hala sevdiği ve ruhsal dengesini kaybettiği anlaşılır. Nina’nın ardından yazdıklarını yırtıp atan Treplev’in kendini vurduğu, aile dostu doktor Dorn’un ağzından duyulur.
Aynı zamanda 21. Tiyatro Festivali’nin açılısı da Martı oyunu ile olacaktır. Festival ile ilgili ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. İyi okumalar.
Yorum Bırakın