Open Your Eyes (Abre loj ojos), İspanyol sinemasının önemli yönetmenlerinden Alejandro Amenábar'ın 1997 yapımı psikolojik gerilim filmi. Amenábar'ın ilk uzun metrajı Tez (Tesis)'den sonra çektiği İspanya, Fransa ve İtalya ortak yapımı film, o zamanlar henüz 25 yaşında genç bir yönetmen olan Amenábar'ın, sektörde sağlam adımlarla ilerleyeceğinin bir göstergesi niteliğindeydi.

Başrollerini Penélope Cruz ve Eduardo Noriega'nın paylaştığı Open Your Eyes, aynı zamanda 2001 yılında Amenábar'ın tüm haklarını Tom Cruise'a satmasıyla birlikte, filmin bir nevi Hollywood versiyonu olan Vanilla Sky'a uyarlandı. Başrolümüz Cesar (Eduardo Noriega)'ın, yüzünde bir maskeyle küçük bir hücrede cinayetten sorgulandığı sahnelerle başlayan film, devamında sık sık gerçeklik vs. sanal gerçeklik kavramlarına değinerek çok farklı yönlerde ilerliyor. Cesar, yıllar önce tüm ailesini kaybetmiş, insanlarla derin bağlar kurmaktan ya da hayatındaki kadınlarla uzun süreli ilişkiler yaşamaktan kaçınan zengin bir adamdır. Kendi yakışıklılığının farkındadır ve buna da oldukça güvenmektedir. Bir gün, kendisine takıntılı eski sevgilisi Nuria (Najwa Nimri)'yla geçirdiği bir trafik kazasında tüm yüzünü kaybetmesi ve en yakın arkadaşı Pelayo (Fele Martínez)'nun da ilgi duyduğu Sofia (Penélope Cruz)'ya aşık olması, Cesar'ın tüm hayatını değiştirir. Open Your Eyes, öncelikle insanlarla ilişkisini dış görüntüsüne güvenerek sürdüren, kendini güzelliğiyle var eden bir insanın, bunu kaybettiğinde yaşadığı iç yıkımın analizini yapan bir film. Çevresi üzerinde bu şekilde kurduğu yüzeysel algının yitirilişi, Cesar'ın kendisine yabancılaşarak değersizleşmesine neden olur. Yüzüne taktığı maske de, Amenábar'ın bu konuda tercih ettiği simgesel bir dilin aracı olarak yorumlanabilir. Kazadan önce, Cesar'ın kendisini yakışıklı bulmayan Pelayo'nun aksine, kadınlar konusunda son derece özgüvenli olduğu için arkadaşının yanında bile Sofia'yla flörtleşmekten çekinmeyen bir karakter olduğunu görüyoruz. Ancak onun Paleyo üzerinde kurduğu bu iktidar, güzelliğinin gitmesiyle yerle bir oluyor. İnsanların artık Cesar'ı görmezden gelerek yüzüne bakmaktan kaçınmaları, bir yerden sonra ona sadece sevdiği kadını değil, tüm hayatını kaybettiğini hissettiriyor. Bu durum, yönetmenin topluma dayatılan güzellik algısına ve güzelliğin sağladığı statüye yönelik getirdiği çok güzel bir eleştiri. Enis Batur, bir kitabında şöyle der; "İçimdeki korkak karşımdaki korkusuzu ondan çağırır. İmrenişten, hayranlık duymaktan ya da büyülenmekten öte: Bakakaldığım, temelde anlamayı başaramadığım durumdur. Onu görürüm, dahası göründüğünü bildiğim yerde ararım. Hem de bile bile: Gördüğüm, durumun dışıdır, benim korkum içeriden gelir."  Hikayenin ilerleyen kısımlarında film, dramdan sıyrılıp ilginç bir gizeme bürünüyor. Cesar'ın rüyalarla gerçekleri ayırt edememeye başlaması ve bilinçaltındaki korkularının gün yüzüne çıkmasıyla birlikte, siz de izlerken kafanızda çeşitli senaryolar oluşturmaya başlıyorsunuz. Cesar'ın canavar bir suretle var olma korkusu, yok oluş gerçekliğine galip geliyor ve Cesar'ı aslında olmayan bir dünyanın içine itiyor. Ancak Cesar, yine de iç dünyasında yüzleşmeyi reddettiği bu korkulardan kurtulamayarak, maskesine geri dönüyor.

İnsanın tüm acılarıyla gerçek bir hayatı yaşamak yerine, her şeyi kontrol edebildiği güzel ama sahte bir hayatı seçmesinin gerekli olup olmadığını ve seçme şansı olsa bile bunun varlığından ne kadar emin olabildiğini rüyalar, maskeler ve hayaller içinde sorgulayan Amenábar, finale yaklaşırken hikayesini, bize filmin en başında gösterdiği bir sekansı hatırlatarak güzelce toparlıyor.

Yönetmenin, "Tesis" (Tez), "Mar Adentro" (İçimdeki Deniz), "Agora", "The Others" (Diğerleri) gibi diğer önemli işlerinin yanında, farklı bir kurgu ve güzel oyunculuklarla dolu olan Open Your Eyes, üzerinden yıllar geçse bile kalitesinden ödün vermeyecek keyifli bir Amenábar filmi.   Kaynak: Enis Batur. Su, Tüyün Üzerinde Bekler. (2003). İstanbul: Sel Yayıncılık.