Ufuk S. Yüksel’in gerçek zamanlı olarak ilerleyen, 33 saatlik bir periyodu anlattığı yeni romanı “Stalker” 16 Temmuz’da Aya Kitap tarafından yayımlandı. 2010 Ankarası'nda geçen ve 33 saatlik bir periyodu anlatan bu roman, “Mandela Etkisi”yle ilgili tartışmaları tekrar gündeme getirdi. Gelin kitaptan bazı alıntıları da gözden geçirerek Mandela Etkisi’ni inceleyelim...

“Stalker”da Mandela Etkisi şu şekilde tanımlanıyor:

Bu alandaki bazı çalışmalar ‘Mandela Etkisi’ adıyla bir şekilde internete de sızdı. Peki nedir Mandela Etkisi? Milyonlarca kişinin yaşandığından emin olduğu bazı olayların resmi düzlemde kayıtlarının bulunamaması... Mesela buna göre Pikachu’nun kuyruğunda siyah yoktur ve Hugo’da canlı yayında Tolga Abi’ye küfredilmemiştir. Lakin milyonlarca kişi bunun aksinin yaşandığına emindir. O halde zamana bir şekilde müdahale mi edilmiştir ya da simülasyon geçmişi ve kolektif hafızayı sistematik olarak değiştiriyor mu? Bunun kaynağını öğrenmek için sonu gelmez kuantum denklemleri ve calculusun yeni açılımları üzerinde çalıştık. Bütün bu çalışmalar, büyük bir gizem perdesinin ardında gerçekleştiriliyordu.

Kitapta Mandela Etkisi’nin kökenini bulmaya çalışan ODTÜ Matematik öğrencisi bir karakter yaşamın bugları üzerine sonu gelmez obsesif araştırmalara girişiyor. Bir yandan da Einstein’ın çözümleyemediği Büyük Teori’ye saplanıyor. Kitabın asıl amacı ise öyküdeki bu aşırılıklar üzerinden Kuantum Devrimi’nin çözümlenemeyen etkilerini tekrar gündeme getirmek olarak görünüyor.

Her şeyi açıklayacağına inandığı Simülasyon Teorisi temelde yaşamın içinde bulunan buglarla ilgiliydi. Ona göre bu buglar keşfedilebilirse yaşamın başlangıcının ve kozmosun ortaya çıkışının ardındaki büyük gizem açıklığa kavuşacaktı. Bu bugları keşfetmek için Üstün alışılmadık denemelerde bulunmaktaydı. Söz gelimi 1950’li yıllarda liste başına yükselmiş şarkıların isimlerini sözcüklere bölerek tek tek inceliyor, şarkı isimlerinde en çok tekrar eden sözcükleri tespit etmeye çalışıyordu. Amacı birbirini tekrarlayan tutarsızlıklar bulmaktı.

Stalker’ın ana karakterleri, öykü karmaşıklaştıkça kendi geçmişlerini de sorgulamaya başlıyorlar ve kendilerine geçmişlerindeki bazı olayların silinip silinmediğini soruyorlar. İşin ilginç yanı ise Mandela Etkisi’yle ilgili tartışmaların ilk kez 2010 yılında gün yüzüne çıkması. Kitap da tam olarak bu tarihte geçiyor. Karakterlerden birisi bu durumu şu şekilde ifade ediyor:

Hafızamızı değiştirdiler, datalarla oynadılar... Ama ya bütün bunlar edimsel bir koşullanmanın sonucuysa... Ya gözlerimizi kırptığımız her saniyede yaşam bıçakla kesilmiş gibi dururken gözlerimizi açtığımızda kendini ileri sararak kaldığı yerden devam ediyorsa.”

“Tek tek parçalara ayrıştırmalıyız,” dedi Delta. “Bildiğimiz ve bilmediğimiz her şeyi. Bugları görüyor, seziyor ama kanıtlayamıyoruz. Çünkü kozmosun kusursuza yakın bir matematiği var. Bizi saptırıyor.”

Bu saplantıya kendini kaptırmış iki karakter üzerinden Mandela Etkisi tartışılırken olaylar uzak bir yere, Minnesota’nın Cosmos isimli kasabasına uzanıyor. Kitaptaki kurgusal bir anlatıda, bir zamanlar Cosmos isimli bu yerleşkede bir “Matematik Kampı” kurulduğu, bu kampta dünyanın her yerinden araştırmacıların yer aldığı dile getiriliyor. Bu kamptaki sonu gelmez çalışmaların ise tek bir amacı var: Kozmosun bugını bularak Mandela Etkisi’ni kanıtlamak… Karakterlerden biri bu kafa karışıklığını şu şekilde ifade ediyor:

Geçmişimin bazı parçaları silinmiş ve yerini hiçbir şey almamış gibi hissediyordum. Bir şey nasıl bu kadar tanıdıkken aynı zamanda bu kadar yabancı olabilirdi ki...

Şimdi Mandela Etkisi’ni çok bilinen bazı örnekler üzerinden detaylandıralım. Bu örneklerden bazıları kitapta da yer alıyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nin toplamda 50 eyaleti bulunuyor. Ne var ki birçok kişi bu sayının 51 ya da 52 olduğunu ifade etmekte.Queen’in efsane şarkısı We are the Champions’ın kapanışı birçok kişinin hafızasında “No time for losers, ’cause we are the champions… of the world!” olarak yer etmiş. Oysa şarkının sonunda “of the world” kısmı bulunmuyor; şarkı gerçekte “cause we are the champions,” kısmıyla noktalanıyor.

Bir diğer örnek ise Star Wars serisinden… 5. filmdeki efsane “No, I am your father” dizesini birçok fan “Luke, I am your father” olarak anımsıyor. Star Wars forumlarında bu meseleyle ilgili uzun tartışmalar var.

Ünlü Monopoly Man, birçok kişi tarafından tek camlı bir gözlüğüyle anımsanıyor. Oysa Monopoly Man’in böyle bir gözlük kullandığını gösteren herhangi bir çizim yok. Bu örnek de Mandela Etkisi bağlamında en çok kullanılan örneklerden…

Yine birçok kişi Sri Lanka’nın Hindistan’ın tam güneyinde olduğunu anımsıyor. Yukarıdaki uydu görüntüsünde, gerçekte Hindistan’ın güney doğusunda yer aldığı görülüyor…